راهنمای خرید تلسکوپ

انواع سيستم اپتيکي تلسکوپ ها

سيستم اپتيکي تلسکوپ‌ها به طور کلي به سه دسته تقسيم مي شود که در ادامه آن ها را بررسي مي کنيم.

‌‌1- تلسکوپ‌هاي شکستي يا گاليله ‌اي : جمع‌آوري نور در اين تلسکوپ ها توسط عدسی محدب صورت می گیرد که به آن عدسي شيئي مي‌گويند. تصوير پديده مقابل پس از گذر پرتور نور بازتاب شده از آن از عدسي شيئي به يک عدسي ديگر به نام چشمي مي رسد و تصوير نهايي تشکيل مي‌ شود. تلسکوپي که گاليله ساخت و از آن استفاده کرد از اين نوع بود. اين تلسکوپ ها اغلب در اندازه کوچک ساخته مي شوند.

2- تلسکوپ‌هاي بازتابي يا نيوتني : در تلسکوپ‌هاي بازتابي وظيفه جمع آوري نور بر عهده يک آينه‌ مقعر‌ است. نور باز تاب شده از پديده مورد نظر پس از رسيدن به آينه و کانوني شدن به يک آينه ‌ي تخت مي‌ رسد که نور را به سمت بالا هدايت مي‌ کند تا در نهايت عدسي چشمي تصوير نهايي را تشکيل دهد. اين سيستم اپتيکي براي اولين بار توسط نيوتن ساخته شد.

3- تلسکوپ‌هاي ترکيبي : همان ‌طور که از نام اين از تلسکوپ‌ها مشخص است ، در سيستم اپتيکي اين تلسکوپ ها  به طور همزمان از عدسي و آينه استفاده مي شود. البته بايد گفت که جمع‌آوري نور در اين سيستم اپتيکي همانند تلسکوپ ‌هاي نيوتني ، توسط آينه‌ مقعر انجام مي شود. در اين سيستم ها قبل از رسيدن نور به آينه ، يک عدسي در جلوي دهانه‌ ي تلسکوپ  تغييراتي را در پرتو نور ايجاد مي ‌کند که اين تغييرات سبب کاهش خطاهاي اپتيکي تلسکوپ مي‌ شود.

قطر عدسي

اصلي ترين مشخصه يک تلسکوپ ميزان گشودگي دهانه آن (قطر عدسي يا آينه اصلي) است. به طور کلي هرچه قطر عدسي تلسکوپ بيشتر باشد نور بيشتري را مي تواند جمع آوري کند و در نتيجه تصوير خروجي واضح تر و روشن تر است. توان جمع آوري نور، با مجذور قطر عدسي متناسب است. قطر مردمک چشم انسان در تاريکي شب تقريباً 6 ميلي متر است. لذا تلسکوپي با قطر 24 ميلي متر که چهار برابر چشم قطر دارد ، 16=( 4 به توان 2) بار بيشتر از چشم نور جمع آوري مي کند.

توان تفکيک

توان تفکيک ، معياري است براي اينکه بفهميم تلسکوپ جزئيات جرم مورد رصد را چقدر تفکيک مي کند. يعني جسم مورد نظر را با چه جزئياتي نمايش مي دهد. توان تفکيک بر حسب ثانيه قوسي محاسبه مي شود.

فاصله کانوني (F)

اين معيار راه اصلي فهميدن ميزان بزرگنمايي تلسکوپ است. براي فهميدن ميزان بزرگنمايي بايد فاصله کانوني را بر قطر عدسي شيئي تقسيم کنيد. مثلا، اگر تلسکوپي فاصله کانوني 400 ميليمتري و چشمي 20 ميليمتري داشته باشد  بزرگنمايي آن 20/400 يا 20 برابر مي باشد. اکثر تلسکوپ ها داراي چندين چشمي با فواصل کانوني مختلف هستند و شما مي توانيد با تغيير دادن چشمي ، ميزان بزرگنمايي را عوض کنيد.

پايه تلسکوپ

لوله اپتيکي تلسکوپ بايد بر روي يک پايه مناسب نصب شود تا شما بتوانيد به راحتي از آن استفاده کنيد. پايه ( استقرار) تلسکوپ ها به دو دسته کلي تقسيم مي شود.

1- پايه سمت - ارتفاعي (Altazimuth ): تلسکوپ هايي که از اين نوع پايه ها استفاده مي کنند ، توانايي حرکت 360 درجه در سمت افق  و 180 درجه (از0 تا 90 درجه و برعکس) در ارتفاع را دارند. يکي از مثال هاي بارز پايه هاي سمت - ارتفاعي پايه دوربين هاي عکاسي است. يکي از مشکلات اساسي اين پايه ها هنگام رصد مشخصي مي شود. زيرا براي خنثي کردن حرکت زمين دائما لازم است در دو محور جهت تلسکوپ را تغيير دهيد.

2- پايه استوايي (Equatorial) : استقرار هاي استوايي نوعي از پايه ها هستند که در آن ها يکي از محورهاي استقرار تلسکوپ (محور بعد) را به گونه اي تنظيم کنيم که در امتداد محور زمين قرار گيرد ، سپس به صورتي که تلسکوپ بتواند به آساني حول اين محور بچرخد ، چرخش زمين به دور خود فقط با چرخش يک محور خنثي مي شود.

سازندگان

شرکت هایی که در زمینه تولید تسکوپ ها فعالیت می کنند زیاد نیستند. شرکت سازنده يکي از عوامل موثر در تعيين کيفيت ساخت تلسکوپ است. شرکت هاي اسکاي واچر ، جي اس او ، ميد و سلسترون از مطرح ترين برند هاي اين زمينه اند.

قيمت

قيمت تلسکوپ ها در گستره وسيعي قرار مي گيرد. اين تنوع قيمت به سبب عومل مختلفي چون نوع سیستم اپتیکی ، قطر عدسي ، توان تفکيک، فاصله کانوني ، پايه تلسکوپ ، شرکت سازنده به وجود مي آيد. به طور کلي قيمت تلسکوپ ها در بازار ايران بين 200 هزار تومان تا 10 ميليون تومان است.

در صورتي که تلسکوپ را براي فعاليت هاي تفريحي مي خواهيد از هزينه کردن براي تلسکوپ هاي با قيمت زياد بپرهيزيد. در اين حالت يک تلسکوپ با قيمت حداکثر 5 ميليون تومان نيز مي تواند پاسخگوي نياز شما باشد.اما چنانچه فضا را به صورت حرفه اي رصد مي کنيد ، مي توانيد با صرف هزينه بيشتر ، تلسکوپ حرفه اي تري را خريداري کنيد.